Guslün Farzı Üçtür
- Bir kere ağzına su vermek;
- Bir kere burnuna su vermek;
- Bir kere (hiç kuru yer kalmayacak şekilde) bütün bedeni yıkamak.
Guslün Çeşitleri
(Hükmüne göre) Gusül on beş çeşittir: Beşi farz, beşi vacip, dördü sünnet, biri mestehaptır.
Farz Olan (Gusül)
- Kadının hayız veya nifastan kesildiğinde (temizlenme vakti geldiğinde),
- Erkeğin tenasül uzvunun sünnet yerine kadar olan kısmı, kadının fercine (cinsel organına) dahil olduğunda, (Meni gelsin veya gelmesin, bu durumda kadın ve erkeğin gusül almaları farzdır)
- Şehvetle meni geldiğinde,
- Rüya gördükten sonra yatağında veya çamaşırında meni gördüğünde, (Rüya gördüğü halde çamaşırında bir iz görmeyen kimseye gusül gerekmez) Bu beş yerde gusletmek farzdır.
Vacip Olan (Gusül)
- Ölüyü yıkamak,
- Çocuğun bulüğa erdiğinde gusletmesi,
- Erkek ile hanımın arasında meni görülmüşse, fakat (yaşlığın) kime ait olduğu bilinmiyorsa her ikisininde gusletmesi,
- Üzerine meni bulaşmış olan kimse bunun ne zamandan olduğunu bilmiyorsa gusletmesi,
- Doğum yapan bir hanımdan kan gelmediyse dahi gusletmesi (vaciptir). Eğer kan geldi ise gusletmesi farzdır.
Sünnet Olan (Gusül)
- Cuma günü (gusletmek),
- Bayram günleri (gusletmek),
- (Hac için veya umre için) Hangi niyete olursa olsun ihram vakti (ihrama girmeden önce gusletmek),
- Arafat vakti (Arafat'a çıkmadan önce gusletmek); (İşte bu dört durumda) gusletmek sünnettir.
Müstehap Olan (Gusül)
- Bir kafir iman etmiş olsa, küfür halinde cünüp idiyse gusül (etmesi) farz olur; değilse gusül (etmesi) müstehaptır.
Guslün Haramları
Gusül yapılırken şu üç şey haram olur.
- Erkeklerin erkeklere ve hanımların hanımlara, gusül anında göbeğin altından diz altına kadar olan bölgeyi birbirlerine göstermeleri (haramdır).
- Bir fetvaya göre, müslüman kadınların guslederken kafir kadınlara görünmesi (haramdır). Diğer vakitlerde de hüküm böyledir.( Müslüman bir kadının gayri müslim kadınların yanında tesettürsüz olarak bulunması helal olmaz. Çünkü gayri müslim hanımlar müslüman hanımların tesettürsüz halini kocalarına anlatabilirler. İşte bu hükümle gayri müslim kadınların, kendi erkekleri yanında mümin hanımların tesettürsüz halinden söz etmeleri engellenmek istenmiştir).
- (Gusül için kullanılan) suyu israf etmek (haramdır).
Guslün Sünnetleri
Guslün sünnetleri on dört tanedir:
- Avret yerlerini su ile temizlemek. (Avret mahalinde meni veya herhangi bir pislik bulunmasa bile gusül abdestine başlamadan önce avret yerlerini yıkamak sünnettir).
- Ellerini bileklerine kadar yıkamak,
- Vücudunda hakiki pislik (kan, idrar, meni, irin) varsa (gusülden önce) temizlemek,
- Ağzı ve burna su verirken (oruçlu değilse) mübalağa ederek, guslün başında adeta (namaz abdesti gibi) abdest almak,
- Gusül abdestine niyet etmek, (Hanefiler'e göre sünnet olan bu niyet diğer üç meshebe göre farzdır)
- Suyu dökerken her azayı ovuşturmak,
- Önce sağına, sonra soluna, daha sonra başına üç kere su dökmek,
- El ve ayak parmakları arasını hilallemek, (Parmak aralarına suyun ulaşmasını sağlamak için parmakları birbirlerine geçirmek.)
- Guslederken önünü veya arkasını kıbleye çevirmemek,
- Guslederken dünya kelamı söylememek,
- Mazmaza ve istinşakı (ağza ve burna su vermeyi) üç kere yapmak,
- Azaları yıkamaya sağdan başlamak,
- Gusül alınan yere idrar yapmamak,
- Gusledilen yerde namaz kılmamak.
Bu sayılanların dışında daha pek çok sünnet Halebi (Halebi Sağir, Osmanlı alimlerinden İbrahim Halebi tarafından kaleme alınmış muhtasar bir ilmihal kitabı niteliğindedir. İbrahim Halebi bu kitabı, Sedidüddin Kaşgari'ye ait Münyetü'l-Musalli üzerine yazdığı Gunyetü'l-Mütemelli adlı şerhten kısaltarak hazırlamıştır. Gunyetü'l- Mütemelli daha çok Halebi Kebir diye tanınır. Fıkhi meseleleri delilleri ve konu ile alakalı ihtilaflı yönleri ele aldığı için hacimli bir eser olup dini bilgileri öğrenmeye yeni başlayanlar için ağır bir kitaptır. Bu özelliğinden dolayı öğrenciler tarafından fazla rağbet görmemiştir. Ancak Halebi Sağir, muhtasar olma özelliğinden dolayı ilim talebeleri arasında rağbet görmüş ve gerek ders kitabı gerekse ilmihal kitabı olarak okunmuştur.) adlı eserde ve diğer (fıkıh) kitaplarında açıklanmıştır.
0 yorum:
Yorum Gönder